Home > Foto > Pamiętając historię Little Bighorn - 2010
Pamiętając historię Little Bighorn - 2010
Bitwa nad Little Bighorn opowiedziana przez wodza Lakotów Red Horse, naocznego świadka i zapisana jako piktogramy i tekst w Rezerwacie Cheyenne River w 1881 roku.
Pięć wiosen temu, wraz z wieloma Siouxami spakowaliśmy nasze tipi i przenieśliśmy się z nad rzeki Cheyenne w pobliże rzeki Rosebud, gdzie rozbiliśmy obóz na kilka dni, a następnie ponownie spakowaliśmy namioty i ruszyliśmy nad rzekę Little Bighorn aby połączyć się z dużym obozem Indian Sioux.
Siouxowie obozowali nad rzeką Little Bighorn w następujący sposób: namioty Siouxów Hunkpapa rozbito na najwyższej górze nad urwiskiem rzeki. Tipi Siouxów Santee rozbito jako następne. Tipi Siouxów Oglala zostały rozłożone obok. Namioty Siouxów Brule stały jako kolejne. Tipi Siouxów Minneconjou rozbito za Brule. Namioty Sans Arcs rozbili się obok. Indianie Blackfeet rozlokowani byli jako kolejni. Tipi Czejenów rozbito za Blackfeet. Było też trochę Indian z plemienia Arikara wśród Sioux (ale bez własnych tipi). Dwa Czajniki obozował między Siouxami (bez tipi).
Byłem głównym Siouxem w radzie obozu. Mój namiot stał w centrum wioski. W dniu ataku wraz z czterema kobietami znajdowaliśmy się w niewielkiej odległości od obozu i kopaliśmy dziką rzepę. Nagle jedna z kobiet zwróciła mi uwagę na tuman kurzu, który wznosił się w niewielkiej odległości od obozu. Wkrótce zobaczyłem, że żołnierze atakowali obóz. Pobiegłem wraz z kobietami do wioski. Kiedy przybyłem ktoś powiedział mi abym udał się pospiesznie do rady obozu. Żołnierze zaatakowali tak szybko, że nie mogliśmy rozmawiać (Rada). Wyszliśmy z namiotu rady i ustaliliśmy wszystkie zalecenia. Siouxowie dosiądą koni, wezmą broń i rozpoczną walkę z żołnierzami. Kobiety i dzieci dosiądą koni i wydostaną się z wioski.
|
znajduje się obecnie miejsce bitwy nad Little Big Horn. |
Wśród żołnierzy był pewien oficer, który jechał na koniu z czterema białymi stopami. [Ten oficer był ewidentnie kapitanem siódmego Półku Kawalerii.] Wielu odważnych ludzi Siouxów długo walczyło, jednak trzeba powiedzieć, że ten oficer był najdzielniejszym człowiekiem z jakim kiedykolwiek walczyli Siouxowie. Nie wiem, czy był to generał Custer, czy nie. Słyszałem jak wielu mężczyzn Siouxów mówiło "to był on". Wiele razy widziałem tego oficera w walce ale nie widziałem jego ciała. Mówiono, że został on zabity przez Indian Santee, którzy wzięli jego konia. Oficer ten miał na sobie duży kapelusz i skórzany płaszcz. Oficer ten uratował życie wielu żołnierzy, manewrując koniem i osłaniając odwrót. Siouxowie mówili, że oficer ten był najdzielniejszym człowiekiem, z którym kiedykolwiek walczyli. Widziałem dwóch podobnie wyglądających oficerów, obaj mieli długie żółtawe włosy.
Przed atakiem Siouxowie obozowali nad rzeką Rosebud. Następnie przesunęli się w dół rzeki płynącej do rzeki Little Bighorn, przekroczyli rzekę Little Bighorn, i rozbili obóz na zachodnim jej brzegu.
Tego dnia [dzień ataku] kilku mężczyzn Siouxów udało się do agencji Czerwonej Chmury i kiedy szli w niewielkiej odległości od obozu, ujrzeli chmurę pyłu, jeden z nich odwrócił się i powiedział, że stado bizonów przebiega w pobliżu wsi.
Dzień był gorący. W krótkim czasie żołnierze zaatakowali obóz. [To był batalion majora Reno siódmego pułku Kawalerii.] Żołnierze przyszli szlakiem, którym wcześniej kroczyli Sioux przenosząc obóz i przekroczyli rzekę Little Bighorn w tym samym miejscu co Siouxowie, a następnie zaatakowali namioty Siouxów Hunkpapa leżące najdalej w górę rzeki. Kobiety i dzieci biegły w dół rzeki Little Bighorn w niewielkiej odległości do wąwozu. Żołnierze podpalili namioty. Wszyscy Siouxowie starli się z żołnierzami i poprowadzili ich przez rzekę Little Bighorn co wywołało konsternację, nurt był bardzo wartki i kilku z nich potopiło się. Na wzgórzu Siouxowie zatrzymali żołnierzy i otoczyli ich. Jeden z naszych przyszedł i powiedział, że inna grupa żołnierzy wzięła do niewoli wszystkie kobiety i dzieci. Wiadomość przeszła po obozie jak trąba powietrzna i wszyscy Siouxowie zostawili otoczonych na wzgórzu żołnierzy i ruszyli szybko ratować kobiety i dzieci.
Między wzgórzem, na którym byli żołnierze, do miejsca, gdzie widać było innych żołnierzy (pod tym terminem Red Horse zawsze rozumie batalion dowodzony bezpośrednio przez generała Custera, ze względu na jego styl odznaczeń będący inną grupą niż spotkana wcześniej) znajdował się płaski teren z wyłączeniem strumienia. Siouxowie myśleli że żołnierze na wzgórzu (batalion Reno) zaatakują ich od tyłu, ale kiedy tego nie zrobili, Siouxowie pomyśleli, że żołnierze na wzgórzu nie mieli naboi. Kiedy tylko zabiliśmy wszystkich rozproszonych żołnierzy, wróciliśmy walczyć na wzgórze. Wszyscy Siouxowie szukali wokół wzgórza, na którym byli żołnierze dopóki któryś z naszych nie przyszedł i powiedział, że wielu innych żołnierzy zmierza pieszo w naszym kierunku. Nadchodzące posiłki uratowały wielu żołnierzy na wzgórzu. Indianie nie walczyli z przybyłymi posiłkami [piechotą], bali się ich, więc pośpiesznie oddalili się.
Żołnierze zaatakowali nasz obóz około południa. Żołnierze byli rozdzieleni, jedna część natarła prawą stronę obozu. Po przebyciu żołnierzy przez rzekę, zaatakowaliśmy inny batalion [tj. Custera] znajdujący się poniżej i wprowadziliśmy ich w błąd; żołnierze zgłupieli, wielu rzuciło broń i podnieśli ręce, mówiąc: "Siouxowie, szkoda nas; weźcie nas jako więźniów ". Siouxowie nie brali więźniów, wszyscy żołnierze zginęli, żaden z nich nie pozostał przy życiu, nawet na kilka minut. Ci inni żołnierze rozładowali swoje karabiny. Wziąłem pistolet i dwa pasy od dwóch zmarłych żołnierzy, w jednym brakowało dwóch naboi, w drugim pięciu.
Indianie brali broń i naboje poległych wrogów i szli na wzgórze, na którym bronili się żołnierze, otoczyli ich i walczyli z bronią i amunicją tych poległych. Gdyby żołnierze nie podzieli się na mniejsze oddziały myślę, że zabiliby wielu Indian. Inni żołnierze [tj. batalion generała Custera], pięć razy dzielnie stawili opór zanim zostali zabici. Jeden ze Siouxów bił się w środku między żołnierzami i rozproszył ich wszystkich walcząc z nimi wręcz.
Jedna grupa żołnierzy znajdowała się na tyłach Siouxów. Kiedy ta grupa żołnierzy zaatakowała, Siouxowie cofnęli się i stanęli wszyscy (żołnierze i Indianie) naprzeciw siebie. Wtedy wszyscy Sioux nabrali odwagi i natarli na żołnierzy. Sioux ruszyli do ataku ale w niewielkiej odległości przed żołnierzami rozdzielili się i otoczyli żołnierzy. Widziałem oficerów jeżdżących przed pułkiem i słyszałem ich salwy. Teraz Siouxowie ponieśli spore straty. Żołnierze zabili 136 wojowników i ranili 160. Siouxowie zabili wszystkich żołnierzy w wąwozie.
Żołnierze zaatakowali obóz Siouxów wysunięty najdalej w górę rzeki. W krótkim czasie kolejni żołnierze natarli wioskę poniżej. Podczas walki między żołnierzami i Siouxami, Wódz Indian Sioux powiedział: "Ludzie Siouxów niech doglądają żołnierzy na wzgórzu aby zapobiec połączeniu się żołnierzy". Mężczyźni Sioux brali odzież poległych żołnierzy i przebrali się w nią. Wśród białych żołnierzy byli ludzie, którzy nie byli żołnierzami. Sioux przebrani za żołnierzy i odzież białego człowieka walczyli z żołnierzami na wzgórzu.
Brzegi rzeki Little Bighorn były wysokie i Siouxowie zabili wielu żołnierzy podczas jej przekraczania. Żołnierze na wzgórzu kopali ziemię [tj. robili okopy] i walczyli z Indianami na dystans, ale czasami Sioux atakowali z bliska. Walkę kontynuowano na dystans do czasu, kiedy Siouxowie zauważyli nadchodzących pieszych żołnierzy. Kiedy przyszły posiłki, Siouxowie przestraszyli się i wycofali.
10th Annual Report of the Bureau of American Ethnology (1893).
Strony:
1. http://www.friendslittlebighorn.com/The-battle.htm2. http://www.nps.gov/libi
3. http://littlebighorn.info
4. http://lbha.org
5. http://www.historynet.com/battle-of-little-bighorn-coverup.htm
6. http://www.eyewitnesstohistory.com/custer.htm
7. http://www.dlncoalition.org
- Serwisy współpracujące
Arktyka.org Serwis poruszający zagadnienia związane z ludami Północy i rejonów subarktycznych. Znajdziecie tu szeroką gamę tematów począwszy od informacji o ekosystemie, faunie i florze, skończywszy na mieszkańcach - ludach borealnych, ich życiu i kulturze. -
Serwisy współpracujące
Etnologia.pl Największy polski serwis związany z etnologią i antropologią kultury prezentujący dorobek młodych etnologów. Działy tematyczne i regionalne, unikatowe teksty, galerie fotografii, klipy video z badań terenowych, muzyka etniczna i forum, recenzje książek i wiele innych.
Nowości na stronie
Teksty:
Torby z klapą w kształcie proporca
Muzeum Indian Równin Rezerwatu Blackfeet
Parfleche - sztuka zaklęta w skórze
Pow-Wow jako forma artystycznego wyrazu
Opis poszczególnych kategorii tanecznych
Muzyka:
Jack Gladstone
Ojciec pochodził z plemienia Blackfeet, matka była Amerykanką niemieckiego pochodzenia. Dorastał pośród bogatej tradycji ...
Black Lodge Singers
Kapela, której miłośnikom stylu północnego (Northern Style) przedstawiać nie trzeba. Zdobywcy wielu nagród na licznych Pow Wow.
Bear Creek
Określają siebie jako grupę młodej generacji, gdzie głównym ich przesłaniem jest walka z współczesną rezerwatową patologią ...Video:
Women's Fancy Shawl
Szczególnie upodobały go sobie młode kobiety, gdyż w odróżnieniu od statecznego i łagodnego tańca tradycyjnego, jest pełen ekspresji i widowiskowości.
Men's Traditional Dance
Jeden z bardziej widowiskowych ale i zarazem dostojnych męskich tańców. Wstępuje w dwóch odmianach: Północnym i Południowym.
Jingle Dance
Blackfeet Indian Reservationkategoria Jingle Dance podczas North American Indian Days 2004 w Browning.
Foto:
Men's Traditional
Krótka fotorelacja z Festiwalu Pow Wow w Rezerwacie Indian Blackfeet (Czarnych Stóp) w Montanie.
Pamiętając historię Little Bighorn - 2010
Dwie strony jednego medalu - największa porażka armii USA XIX wieku i zarazem największe indiańskie zwyciestwo.